در ابتدای مبحث می‌خواهیم به توضیح در مورد کلمه وکیل بپردازیم. عموماً همه ما می‌دانیم کلمه «وکیل» یعنی شخصی که در امور اداری یا غیر اداری از طرف شخص دیگری که می‌تواند این شخص حقوقی باشد یا حقیقی، انتخاب و انجام امور مختلف به وی سپرده شده و او نایب و نماینده موکل قرار می‌گیرد. در این بین هم وکیل و هم موکل در قبال یکدیگر دارای مسئولیت‌های متقابلی هستند که باید بدانها پای‌بند باشند. در اینجا باید دید یک وکیل متبحر و زبده چه کسی است؟ و چه کسی می‌تواند در دنیای پرتلاطم وکالت با قدم‌های استوار حرکت نموده و در این مسیر موفق عمل نماید؟ شاید حرفه وکالت یکی از معدود مشاغلی است که در کنار وکالت نیاز به علوم دیگری نیز می‌باشد. نزدیکترین و بیشترین تخصص و علمی که در راستای وکالت است، علم روانشناسی می‌باشد زیرا بهترین وکیل دادگستری باید به حالات و روحیات موکل خود آگاهی کامل داشته باشد و وی را از نظر روحی مورد تحلیل و بررسی قرار بدهد و سپس آن علم را با علم وکالت تلفیق نمود تا به هدف نهایی برسد. وکالت از شأن و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است زیرا با علوم دیگر در ارتباط می‌باشد و همین امر باعث شده تا حرفه وکالت از سایر مشاغل جدا باشد. بهترین وکیل دادگستری در واقع با جان و اموال موکلین خود در ارتباط است و قصد بازستادن آنها را دارد، بنابراین باید دقیق و حساب شده قدم بردارد و در مسیر خود وجدان و وظیفه‌شناسی را سرلوحه کار وکالت خود قرار بدهد تا به نتیجه مطلوب برسد. برای شناسایی و انتخاب وکیل نباید صرفاً به پروانه وکالت و مجوز او از مرکز امور مشاوراه حقوقی یا کانون وکلای دادگستری، توجه نمود بلکه باید تمامی جوانب را مورد بررسی قرار دهیم. وکیل خوب از طرح شکایت و دعوی بی‌مورد خودداری می‌نماید و همچنین یک وکیل به نتیجه متعهد نمی‌باشد بلکه به وسیله متعهد می‌باشد. وی باید مسائلی را که در مسیر دادرسی پیش می‌آید را به موکل خود گوشزد نماید تا نتیجه به پیروزی ختم شود باید تمام پروسه کاری خود را برای موکل توضیح دهد تا موکل انتظار نتیجه مطلوب صددرصد از وی را نداشته باشد. بهترین وکیل دادگستری نه به دادگاه و قاضی تفاخر می‌کند و نه با جاپلوسی و تملق با قاضی رفتار می‌کند. یک وکیل باید عدم پیشرفت دعوی موکل خود را در کاری که به وی سپرده شده است را اعم از حقوقی، جزایی و…. قبل از تنظیم قرارداد فی‌ما بین خودشان، به وی خاطر نشان نماید. در همه ادیان و دوره‌ها از قاضی و وکیل دادگستری به عنوان دو بال فرشته عدالت یاد شده است که هدف هر دو احیای عدالت و رساندن افراد مظلوم به حق خود بوده است. مسامحه و سازش بدون هماهنگی و بدون اینکه موکل در جریان باشد مناسب و جایز نمی‌باشد.
انتخاب یک وکیل خوب از اهمیت زیادی برخوردار است چرا که شاید با انتخاب وکیل غیرمتخصص و غیرمتعهد نتیجه ایده‌آلی بدست نیاید. وکیل ماهر و مجرب را با یک دفاع محکم و کاملاً تخصصی میتوان محک زد. در این راه کتاب‌ها و DVDهای صوتی و تصویری می‌تواند کمک شایان توجهی به وکلا نماید تا با آگاهی از اینها بتوانند ذهن موکلان خود را شفاف نموده و اطلاعات کافی را در اختیار آنها قرار بدهند.
مطالعه پرونده موکل و ارائه تحلیل علمی درست از جانب وکیل
بهترین وکیل دادگستری و یک وکیل وظیفه‌شناس در بررسی پروندههای خود باید مطلبی را ارائه دهد که به واقعیت نزدیک است نباید صرفاً طبق خواسته و میل موکل خود مطلبی را بیان نماید زیرا در اینصورت رسیدن به هدف تقریباً محال است. در ابتدای همکاری وکیل با موکل خود، بر اساس مستندات و شواهد، چنانچه پرونده‌ای عاقبت و نتیجه‌ای مطلوبی را ندارد، و یا برعکس اگر نتیجه مثبت و مطلوبی دارد، باید موکل خود را درجریان بگذارد. وکیل خوب باید موکل خود را در موقعیت‌های بحرانی مدیریت نماید. برای اینکه افراد در جریان پرونده‌هایی که در محاکم دادگستری دارند قرار بگیرند، نیاز به یک وکیل آگاه به امور حقوقی و همچنین آگاه به ماده قانون‌ها دارند تا بتواند با درایت و در اختیار داشتن اسناد و مدارک قانونی، روند پرونده را سریع‌تر به انجام برسانند. زیرا مدارک و مستندات پرونده و صحت یا عدم صحت آنها از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا می‌تواند موجب انجام تجدیدنظر و یا نقض تحقیقات شود. اوراق پرونده می‌تواند شامل شکوائیه، نظریه پزشکی قانونی، گزارش کارشناس مربوطه، اسناد مالی و یا غیرمالی، درخواست‌ها و….. باشد. یک وکیل خوب تمامی اینها را با دقت بررسی کرده تا به نتیجه ایده‌ال نهایی برسد. گاهی موکل تمایل دارد تا مطالعات پرونده به صورت تلفنی یا آنلاین توسط وکیل انجام شود در اینصورت باید تمامی مستندات و مدارک خود را از طریق سایت یا شبکه‌های اجتماعی دیگر در اختیار وکیل خود قرار دهد البته باید توجه داشت که وکیلی که به صورت آنلاین مشخص شده تا امر وکالت را انجام دهد قابل اعتماد باشد زیرا متأسفانه امروزه سایت‌های تقلبی بی‌شماری به نام وکالت و مشاوره آنلاین کاربران را مورد سوء استفاده قرار می‌دهند. گاهی اوقات در طی روند امور کیفری دادسرا یا بازپرسی، به وکیل اجازه بررسی اوراق موجود در پرونده داده نمی‌شود اما در دادگاه کیفری می‌توانند به صورت کامل پرونده خود را مطالعه نمایند و گاهی اوقات در صورت پرداخت هزینه رونوشت و کپی از مدارک موجود در پرونده خود بردارند در این صورت میتوان نتیجه گرفت در روند پروندههای کیفری عدالت کامل رعایت می‌شود.
توانایی علمی وکیل حرفه‌ای باید بالا باشد
یکی از ویژگی‌های وکیل دادگستری خوب تجربه و تخصص او در پرنده‌ها می‌باشد در صورت این تجربه است که موکل اعتماد کامل به موکیل خود پیدا می‌کند. زمانی که یک وکیل با دقت و حوصله پرونده موکل را مورد بررسی قرار می‌دهد می‌تواند اطلاعات کافی و جامعی در اختیار موکل خود قرار دهد، این اعتماد را در ذهن او کلید می‌زند. بهترین وکیل دادگستری علاوه بر اینکه باید دانش حرفه خود را داشته باشد، باید بتواند با موکل خود ارتباط مؤثری را برقرار نماید. باید زبان ارتباط با موکل خود را بداند. مثلاً بداند حق‌الوکاله خود را چه زمانی و چگونه به موکل خود اعلام نماید. وکیل خوب و حرفه‌ای هم باید خوب حرف بزند و هم بتواند خوب بنویسد. وی باید قبل از وکالت، همانند یک قاضی به پرونده نگاه کند شاید تجربه یک قاضی را نداشته باشد اما باید بتواند از نگاه یک قاضی به پرونده بنگرد. باید نقاط ضعف و مثبت پرونده را بررسی نموده و سعی نماید نقاط منفی آن را تقویت و برطرف نماید وکیل مجرب باید علم ویژه‌ای در زمینه مشکل حقوقی سپرده شده به وی داشته باشد مطمئناً وکیلی که در حوزه و امور خانواده دانش دارد نمی‌تواند مشکل حوزه امور ملکی را بررسی و برطرف نماید. همچنین برعکس این امر نیز مصداق پیدا می‌کند. وکیل خوب باید در علم خود تجربه کافی را کسب کرده باشد وکیلی که علم و دانش کافی داشته باشد در روند دادرسی هزینه کمتری برای موکل خود بوجود خواهد آورد زیرا می‌داند کدام طریق در رسیدن به نتیجه او را کمک می‌نماید. اصولاً وکالت همچون مشاغل دیگری نظیر پزشکی، از سختی‌ها و ویژگی‌های خاصی برخوردار است وکلایی که به صورت تخصصی و صرفاً در یک یا چند موضوع مشخص وکالت انجام می‌دهند، از تجربه و موفقیت بالاتری نسبت به سایر وکلایی که بصورت چند بُعدی مشاوره می‌دهند، برخوردار هستند. یک وکیل خوب باید سعی کند که همیشه مطالعه داشته و دانش خود را دائماً به روز رسانی نماید.
جلب اعتماد موکل از جانب وکیل
شاید امروزه پیدا کردن یک وکیل از سایت‌ها و کانال‌های مختلف به راحتی امکانپذیر باشد اما اولاً باید این انتخاب حساب شده و مطمئن باشد و ثانیاً از بین گزینه‌های انتخابی، بهترین وکیل را انتخاب نماییم. بهترین وکیل دادگستری از اینکه شماره تماس و راه ارتباطی سایت‌ها و سایر وکلا را در اختیار موکل خود قرار دهد پروایی ندارد زیرا با این کار ثابت می‌کند که از رقبای خود هیچ هراسی ندارد و به دانش و علم خود اعتماد کامل دارد. گاهی اوقات یک وکیل به جهت اینکه اعتماد موکل خود را بیشتر جلب نماید، می‌تواند در مراحل اقامه دعوی، رسیدگی ماهو و…..موکل خود را مشارکت داده و با وی هم فکر نماید. بدین صورت که همه اسناد، مدارک و مستندات را جمع‌آوی و دسته‌بندی کند و به همراه نظرات خود آنها را به رشته تحریر درآورد و در جلسه‌ای که موکل خود ترتیب می‌دهد، کاملاً با صبر و حوصله در مورد آن توضیح دهد. اصولاً در فرآیند وکالت حقوقدانان، اعتماد و جلب اعتماد موکل از اهمیت به‌سزایی برخوردار بوده و جلب اعتماد جزو ارکان مهم وکالت می‌باشد شاید در امور دیگری به فرد مقابل خود اعتماد نداشته باشیم اما مثلاً کالای خود را از وی خریداری می‌کنیم زیرا در این خرید نیازی به اعتماد فرد فروشنده نداریم اما در حرفه وکالت اینطور نیست باید بین وکیل و موکل اعتماد کامل وجود داشته باشد.
در روند کالت مهمترین اسناد موکل در اختیار وکیل قرار می‌گیرد ممکن است وکیل رازهای خانوادگی و حرفه‌ای موکل در اختیارش قرار داده شود، ممکن است برخی از این اسناد به جان و حیثیت موکل بستگی داشته باشد، بنابراین در قدم اول یک وکیل خوب باید بتواند اعتماد موکل خود را جلب نماید. البته یک وکیل قبل از اینکه که موکلش به وی اعتماد پیدا کند باید خودش به خودش و به امور و تصمیماتی که می‌گیرد اعتماد کامل داشته باشد وکیلی که برای خودش ارزش قائل نباشد و برای تصمیم‌گیری نیاز به تائید دیگران داشته باشد، نمی‌تواند منتظر اعتماد موکل خود باشد یک وکیل دادگستری نباید جمله «از اعتماد به من پشیمان نمی‌شوید» و یا «به من اعتماد کنید» را به موکل خود بگوید زیرا وکیلی که از کار خودش مطمئن است نیازی به این جملات ندارد. به جای اینکار می‌تواند در مورد تجربه و پروندههای قبلی خود برای موکل خود صحبت کند و نتیجه انتخاب را به خود موکل واگذار نماید.
وکیل خوب امانت‌دار و قابل اعتماد است
بهترین وکیل دادگستری باید امانت‌دار و حافظ اسرار موکلین خود می‌باشد این حس که امین موکل خود می‌باشد را باید در ذهن و وجود موکل خود بوجود بیاورد در واقع وکلا در روند کار خود به اسرار و واقعیت‌های زیادی از جانب موکل خود مواجه می‌شوند اخلاق حرفه‌ای وکیل خوب ایجاب می‌کند که رازدار همه این اسرار باشد. همه وکلا مستقیماً با حقوق موکلین خود در ارتباط می‌باشد و کوچکترین سهل‌انگاری باعث پایمال شدن حق موکلین می‌شود وکیل متعهد و وظیفه‌شناس به هر قیمتی پذیرای پروندههای قضایی نیستند یک وکیل اگر امانت‌دار خوبی نباشد نه تنها موجب آسیب اعتبار خود می‌شود بلکه نگرش مردم را نیز نسبت به خود تغییر داده و باعث می‌شود اعتماد مردم نسبت به وکلا از بین برود. زمانی جرم یک وکیل علنی شده و قصد خیانت وی مشهود و علنی می‌شود که اسناد و مدارک کافی برای این خیانت وجود داشته باشد در اینصورت هست که میتوان گفت یک وکیل امانت‌دار خوبی نیست. جرم امانت دار نبودن وکیل نسبت به سایر جرایم که مردم عادی مرتکب می‌شوند، تأثیرگذاری بیشتری دارد زیرا مردم به صورت عمومی وکلا را امین و قابل اعتماد می‌دانند البته قانون مجازات تفاوتی بین افراد وکیل و غیر وکیل قايل نمی‌شود اما تأثیر خطای یک وکیل بر جامعه به مراتب بیشتر از شخص عادی می‌باشد زیرا باور عموم این است که وکیل باید قابل اعتماد باشد. جرم و خیانت وکیل موجب بوجود آمدن فساد در پرونده می‌شود بدعهدی، پیمان‌شکنی و وارد آوردن خسارت از سوی وکیل را میتوان از انواع این جرایم دانست.
قرار وکالت بین وکیل و موکل قابل فسخ می‌باشد اما در وکالت بلاعزل همان‌طور که که شاید بتوان از عنوان فهمید غیرقابل فسخ می‌باشد. شاید بتوان علت اینکه وکلایی که وکالت بلاعزل دارند بیشتر از سایر وکلای عادی مرتکب خیانت در امانت می‌شوند. زمانی که خیانت وکیل محرز می‌شود، در ابتدای امر باید مشخص شود که وکالت وی عادی می‌باشد یا بلاعزل، سپس باید جرم و خیانت آنان به اثبات برسد. وکیل خوب امانت‌دار باید نهایت تلاش خود را انجام دهد تا حقی از کسی ضایع نشود هرچند که این راه فراز و نشیب‌های فراوانی دارد نباید وکالت با تجارت اشتباه گرفته شود، نباید وکیل خوب امانت‌دار، این تصور را داشته باشد که چون حق‌الوکاله خود را دریافت کرده است، باید در دعوای مطروحه پیروز میدان باشد. امانت باید به اهلش سپرده شود زیرا امانت‌داری یک ارزش است که عموم مردم آن را تکریم نموده و مورد احترام جامعه است.
وکیل خوب شخصیت عالی و ظاهری مرتب دارد
- یک وکیل دادگستری وظیفه‌شناس در تمامی امور خود دارای نظم و انضباط ظاهری می‌باشد همچنین شخصیت مرتب و منظمی دارد تمام امور و مسائل مختلف را سر موعد رسیدگی می‌نماید. این امر باعث می‌شود وکیل در دادگاه، محاکم دادرسی و دادگستری مورد احترام قرار بگیرد. فرآیند دفاع یک وکیل خوب از ظاهر آراسته و شخصیت وی بارز و مشهود می‌باشد.
- وکیل دادگستری ضمن ایراد شفاهی باید از برخی حرکات در طول دادگاه خودداری نماید زیرا این حرکات در ذهن دادگاه باقی می‌ماند. حرکاتی همچون حرکت دادن عینک، بازی با موهای خود، بازی با اسناد و پرونده، جابجا شدن مدام در محلی که نشسته، تمامی اینها باعث حواس‌پرتی دادگاه شده و در ذهن قاضی و اعضای شرکت کننده در جلسه دادرسی باقی می‌ماند و اثر نامطلوبی به جا خواهد گذاشت.
- یک وکیل خوب در حین صحبت باید زمانی مکث نموده و به طرف مقابل خود نیز فرصت اندیشیدن و صحبت بدهد. همچنین وکیل باید از کلمات کلیشه‌ای و تکراری نظیر: «شاید»، «اتفاقاً»، «نهایتاً» و…. خودداری کند زیرا این تکرار باعث می‌شود که روند دادگاه از مسیر اصلی خود خارج گردد و ترکیب این لغات با مطالب و استدلال‌های اصلی گاهاً ماهیت کلام و تصمیم را تغییر دهد.
- در طول جلسه وکیل باید از هر نوع شوخی عمدی و غیرعمدی پرهیز نماید.
- پوشش یک وکیل در عین اینکه باید موجه باشد، توصیه می‌شود از نظر ترکیب رنگ نیز با یکدیگر متناسب باشد و از پوشیدگی موجه‌ای نیز برخوردار باشد. همچنین توصیه می‌شود از کت و شلوار رنگ تیره با پیراهن روشن استفاده کنند بهتر است کفش آنان نیز تیره و متناسب با رنگ کت و شلوار باشد و از پوشیدن جوراب‌های با رنگ روشن اجتناب شود.
- بستن کراوات باید با بررسی محیط و وضع دادگاه و مجتمع قضایی صورت پذیرد. نباید موهای سر آرایش داشته باشد مرتب بودن موی سر کفایت می‌کند. ریش و محاسن یک وکیل نیز نباید غیرمتعارف باشد. واضح است که خانم‌های وکیل نیز باید ظاهری موجه و متناسب با شأن وکالت خود داشته باشند آرایش غلیظ، کفش‌های پاشنه‌دار و یا لباس‌های تنگ و کوتاه مناسب فضای دادگاه نمی‌باشد.
نتیجه:
امروزه با پیشرفت و به روز بودن علوم مختلف مشخص نمودن شخصی به‌عنوان وکیل که در امور مختلف راهنما و مشاور باشد از اهمیت ویژه‌ای برخردار می‌باشد. باید بررسی کنیم تا وکیل انتخابی با علم روز پیش رفته باشد و تمامی تصمیمیاتی که در روند پرونده ما اتخاذ می‌نماید همگام با مشکلات روز جامعه باشد زیرا اطلاعات قدیمی کارایی نداشته و به هدف اصلی نایل نخواهد شد. در ابتدای شروع پرونده وکالتی و انتخاب نمودن وکیل باید حساب شده و آگاهانه پیش برویم، باید وکیل خود را با چشم باز و بررسی فراوان انتخاب نماییم باید فریب ظاهر و چرب‌زبانی برخی از افراد که به هر قیمتی پروندههای وکالتی را پذیرا می‌شوند را نخورده و وکلای انتخابی را از مراجع ذیصلاح استعلام نماییم. اگر برایمان امکان داشت بد نیست در جریان پرونده قبلی وکیل قرار گرفته و در از حصول نتایج آنها آگاه شویم. باید در پرداخت وجه به وکیل محتاط بود و اولاً بر طبق قراردادی که با وی منعقد کردیم پرداخت وجه نماییم و ثانیاً پس از هر پرداخت رسید پرداختی نیز از وی دریافت نماییم. اگر برای انتخاب وکیل دقت اولیه را انجام دهیم، دیگر در روند کاری دچار تنش، نگرانی و همچنین مشکل نخواهیم شد. امروزه استعلام نمودن وکلا براحتی امکانپذیر می‌باشد. میتوان از دفاتر حقوقی معتبر برای خود وکلای با وجدان و موجه را انتخاب نماییم. یکی از این دفاتر معتبر «موسسه حقوقی و بین‌المللی قانون طاها» می‌باشد که با سابقه‌ای طولانی و درخشان آماده مشاوره و وکالت به عموم مردم می‌باشد. برای ارتباط با این موسسه میتوان با شماره تماس 22908111-021 گرفته و با خیالی آسوده امور حقوقی خود را توسط این مرکز به انجام رساند.
